Restorasyon Nedir? Nasıl Yapılır? Nasıl Yapılmaz?
Restorasyon Nedir? Nasıl Yapılır? Nasıl Yapılmaz?
Konya çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış, tabiri caizse tarih kokan bir kenttir. Öyle ki birçok devlete başkentlik yapmış, bu devletlerden biriside Selçuklu Devletidir.
Gelelim başlığımıza… Ve Konya
ile özdeşleşmiş tarihi ‘Kılıçarslan Köşkü’ne…
Bu yapı 13. Yüzyılda inşa edilmiş II. Kılıçarslan’ın
köşkünün günümüze ulaşan tek ayakta kalmış parçasıdır. Ancak resmi olmayan bazı
söylemler bu yapıya ait sur duvarlarının halen daha yeraltında, Zafer meydanı
çevresinde olduğunu söylemekte.
1960’lı yıllara kadar
yapının ikinci katıda ayaktaydı ancak bakımsızlık nedeniyle sarsıntı esnasında
yapının üst kısmı un ufak hale gelmiş ve bunun üzerine Konya ve Alaaddin Tepesi
ile özdeşleşmiş beton şemsiye bu yapının üzerine inşa edilerek yağmur ve kar
gibi etkenlerden korunmuştur. Peki bu yeterli bir önlem miydi? Kesinlikle
hayır.
Bilhassa ana malzemesi toprak olan bu yapıyı koruyacak
bir önlem değildi. Yapı rüzgarla ve rüzgarın taşıdığı kum parçaları ve yağmur
damlalarıyla gün geçtikçe farkında olmadan küçülüp mukavemetini kaybediyordu.
Ve 2015 yılında ise bizi ve Arkeoloji – Sanat Tarihi camiasını sevindiren o
haber geldi!
II. Kılıçarslan Köşkü restore edilecek ve yaklaşık 4
milyon lira harcanacaktı. Üstelik hazırlanan restitüsyon önerileri 1960
yılından önceki çekilmiş fotoğraf ve gravürler baz alınarak hazırlanmıştı ve
aslına bakılırsa gerçekten başarılı bir iş ortaya çıkabilirdi…
Çıkabilirdi diyorum; çünkü işin aslı konserve edip
korumaksa evet başarılı bir çalışma. Ancak yapının dışına oluşturulmuş çelik
konstrüksiyonlar üzerine monte edilmiş taş görünümlü yapay paneller yapıyı
gölgelemiş ve yapının orijinalliğindeki o zarif mukarnas bezemeleri yerini
devasa yapay mukarnas görünümlü payandalara bırakmış… Bu çok büyük bir sorun
mu? Hayır, çelik konstrüksiyon üzerine yerleştirilen bu çakma mukarnaslar
yerini daha gerçekçi bir panelle değiştirilip yapıyı gölgelememesi açısından da
yaklaşık 1.20 metre yukarıya çekilmesi yeterli olacaktır. Ayrıca bu levhalar restorasyon
sıvası ile orijinal yapıdaki rengi tutturularak panele üç boyutluluk verilmesi
gayet gerçekçi bir sonuç verecektir. Bilgelik; bazıları gibi ‘’bu ne?’’ demek
yerine, doğrusu bu, bununla değiştirin deyip öneri sunabilmekte. Eleştiriyorsan
doğrusunu söylemelisin ki hatalar geç olmadan giderilsin. Yapılan çalışma
amacına ulaşmış mı? Evet. Yapılan çalışma estetik mi? Hayır. Umarım çalışmalar
tamamlanmadan bu önerilerimiz yerini bulur…
(Önerimizi restorasyon planlarıyla
birlikte yetkililere sunduk.)
Selçuk Üniversitesi / Klasik Arkeoloji
Selçuk Üniversitesi /
Klasik Arkeoloji
Konya Teknik Üniversitesi
/ Mimarlık
Konya Teknik Üniversitesi
/ Şehir ve Bölge Planlama
Konya Teknik Üniversitesi
/ İnşaat Mühendisliği / Yapı
